شاهزاده خانم های ایرانی
آزاده : هنرمند نوازنده چنگ در دربار بهرام گور و دلداده بهرام
آزاده به معنی : نوازنده چنگ
آزاده بانوي چنگ نواز ، در دربار بهرام گور بود و همواره در شکار ، بهرام را همراهي ميکرد . ازاده نوازنده ماهري بود و در زمان بهرام ، موسيقيدانها بر ساير طبقات مقدم بودند و او به آنها بسيار ارج مينهاد . بهرام گور از پادشاه هندوستان درخواست مي کند که ده هزار «لولي» خنيانگر رامشگر مرد و زن به ايران گسيل دارد ، و اين لوليان در روستاهاي ايران به راه افتادند ... و با خويش ، نغمه هاي خوش را به آفاق دور دست بردند .بهرام گور خود نيز به موسيقي علاقه ي فراواني داشته است و در شاهنامه چنين آمده که در شکارگاه بر شتري نيرومند ، چهار رکاب مي نهاده اند و او بر رکاب هاي زرين آن بر مي نشسته است و کنيزکي رامشگر چنگ نواز ( ازاده ) را بر رکاب هاي سيمين مي نشانده ، تا در بيابان و به دنبال نخجير نيز از نواي او بهره مند شود . و اين زن چنگ نواز «آزاده» و ديگري «آرزو» ، که با چنگ زني و ميهمان نوازي از بهرام دل بردند ، در حلقه ي زنان مشکو (حرمسرا)ي بهرام جاي گرفتند .ميگويند روزي در شكارگاه بهرام با تير دو شاخ آهوي نري را از سرش جدا ميکند و در پي آهوي ماده دو تير مثل شاخ بر سرش مينشاند . دل آزاده بر آهو ميسوزد و به بهرام ميگويد كشتن آهوان آنسان كه تو ميكشي رسم جوانمردان نيست . بهرام خشمگين ميشود و او را از پشت شتر بر زمين مي اندازد . كنيزك جسور زير پاي حيوان جان ميدهد...حکيم فردوسي ، از او در شاهنامه ياد کردهاست :
کُجا نام آن رومي ازاده بود ... که رنگ ِ رُخانش به مي داده بود